واقعیت افزوده Augmented Reality یا AR یک فناوری است که واقعیت مجازی را با دنیای واقعی ترکیب میکند تا اجسام و اطلاعات مجازی را به صورت تعاملی در محیط واقعی نمایش دهد. این فناوری اجازه میدهد تا اطلاعات و محتواهای مجازی به صورت گسترده در محیط اطراف ما نمایش داده شوند و کاربران با استفاده از دستگاههای موبایل، عینکهای AR یا سایر ابزارهای مخصوص به این اطلاعات دسترسی پیدا کنند.
اجزای واقعیت افزوده چیست؟
اجزای اصلی واقعیت افزوده عبارتند از:
دنیای واقعی: این بخش شامل محیط و اطراف ماست که در آن زندگی میکنیم و اطلاعات طبیعی اطراف ما واقع میشوند.
اطلاعات مجازی: این بخش شامل اشیاء مجازی، متن، تصاویر، ویدئوها، مدلهای سهبعدی و دیگر محتواهای دیجیتال است که درون دنیای واقعی قرار میگیرند.
ترکیبکننده (Combiner): این قسمت از سختافزارهای AR مسئول ترکیب دادههای مجازی با دنیای واقعی است. این سختافزار معمولاً یک عینک AR، صفحه نمایش تراپارنت، یا دوربینهای واقعیت افزوده است.
دستگاه نمایش: این دستگاه مسئول نمایش اطلاعات مجازی به کاربر است. میتواند یک عینک AR، یک صفحه نمایش تراپارنت، یک تلفن هوشمند یا تبلت باشد.
دستگاه کنترل: این قسمت شامل وسایل کنترلی مثل صفحه لمسی، کنترلهای اختصاصی، حسگرها و دکمهها است که کاربر میتواند از آنها برای تعامل با اطلاعات مجازی استفاده کند.
با ترکیب این اجزاء، واقعیت افزوده امکان ایجاد تجربههای فراگیر و جذاب در محیط واقعی را برای کاربران فراهم میکند و در حوزههای مختلف از آموزش و طراحی تا تعمیر و نگهداری، به کار میرود.
تاریخچه و تکامل واقعیت افزوده در صنعت
تاریخچه و تکامل واقعیت افزوده در صنعت به گذشتهای نزدیک باز میگردد و در طول زمان تاکنون، تغییرات و پیشرفتهای چشمگیری داشته است. این فناوری از ایدهها و تحقیقات آغاز شده و با توسعه تکنولوژیها و افزایش استفاده از دستگاههای هوشمند، به یکی از پرکاربردترین فناوریهای دنیای مدرن تبدیل شده است. مراحل اصلی تاریخچه واقعیت افزوده در صنعت به شرح زیر است:
دهه 1960: بنیانگذاری اولیه
فناوری واقعیت افزوده در دهه 1960 توسط ایون ساتن اولین بار مطرح شد. او با نام “سندروم سوسکاتچوانی” (Sword of Damocles) یک سیستم نمایش اطلاعات به کمک یک عینک ویژه به افراد ارائه کرد. این عینک دارای یک دوربین و کامپیوتر بزرگ بود که به سقف اتاق نصب میشد و اطلاعات مجازی را بر روی واقعیت محیطی پروژه میکرد.
دهه 1990: پیشرفتهای اولیه
در دهه 1990، با توسعه تکنولوژیهای سختافزاری و نرمافزاری، واقعیت افزوده شروع به تحقق مفهومیتر از نظر ظاهری کرد. این دهه شاهد ارائه ایدهها و مفاهیم اولیه از جمله سیستمهای تجاری اولیه با استفاده از عینکهای واقعیت افزوده بود.
دهه 2000: پیشرفتهای بزرگ
در این دهه، با گسترش اینترنت و پیشرفتهای تکنولوژیهای تصویری و گرافیکی، فناوری واقعیت افزوده رو به رشدی چشمگیر پیش رفت. شرکتهای بزرگی مانند مایکروسافت، اپل، گوگل و نوکیا بر روی پروژههای واقعیت افزوده خود تمرکز کردند.
دهه 2010: رشد نهادی و عمده
در این دهه، با ورود گوگل با عینک واقعیت افزوده Glass، واقعیت افزوده یک اصطلاح عمومی شد. این دهه شاهد پیشرفتهای عمده در زمینه دستگاههای هوشمند و موبایل، افزایش قابلیتهای سنسوری، و پیشرفتهای نرمافزاری و هوش مصنوعی برای واقعیت افزوده بود.
دهه 2020: گسترش فراگیر
در دهه 2020، واقعیت افزوده وارد زندگی روزمره مردم شد. با استفاده از دستگاههای هوشمند مثل تلفنهای همراه، افراد میتوانند به راحتی از این فناوری استفاده کنند. همچنین، برخی شرکتها مانند پوکو (Poco) با ارائه اولین تلفن هوشمند با پشتیبانی از واقعیت افزوده، بازار را به گسترش آن کمک کردند.
از آن زمان تا کنون، واقعیت افزوده به صورت چشمگیری در صنعت پیشرفت کرده است و به عنوان یک فناوری کاربردی و قدرتمند در بسیاری از صنایع از جمله بازیها، آموزش، پزشکی، تولید صنعتی، طراحی، تبلیغات و بسیاری از حوزههای دیگر مورد استفاده قرار گرفته است. با ادامه تحقیقات و پیشرفتهای فناوری، انتظار میرود که واقعیت افزوده در آینده به میزان بیشتری در زندگی روزمره افراد نفوذ کند و کاربردهای بیشتری پیدا کند.
کاربردهای واقعیت افزوده در تولیدات و صنعت
واقعیت افزوده (AR) در تولیدات و صنعت، تغییرات بزرگی را در روند تولید، طراحی، آموزش و نگهداری ایجاد کرده است. این فناوری با ارتقاء کارایی و دقت فرآیندهای صنعتی، بهبود امنیت و کاهش هزینهها، به عنوان یک ابزار محبوب در صنعت مورد استفاده قرار میگیرد. به موارد زیر میتوان به کاربردهای واقعیت افزوده در تولیدات و صنعت اشاره کرد:
طراحی و توسعه محصولات: واقعیت افزوده میتواند در فرآیند طراحی محصولات کمک کند. مهندسان میتوانند با استفاده از دستگاههای AR، مدلهای سهبعدی از محصولات را در محیط واقعی مشاهده کرده و اندازهگیریها و اصلاحات را به سادگی انجام دهند.
آموزش کارگران: با استفاده از واقعیت افزوده، کارگران میتوانند در محیطهای آموزشی واقعیتنما به تمرینهای عملی پرداخته و بدون نیاز به رفتن به محیط تولید، مهارتها و فنون لازم را آموزش ببینند.
بهبود کنترل کیفیت: واقعیت افزوده میتواند در فرآیند کنترل کیفیت بهبود بسیاری ایجاد کند. با استفاده از سیستمهای AR، کارشناسان کیفیت میتوانند دادههای کیفیتی را در محیط واقعی بررسی کنند و نمایشدهندهها اطلاعات کیفیتی را به صورت مستقیم بر روی قطعات نمایش دهند.
سرویس و نگهداری: در فرآیند نگهداری و تعمیر تجهیزات، واقعیت افزوده میتواند به کارکنان کمک کند تا دستورالعملها، اطلاعات فنی و اطلاعات لازم را به صورت فوری در محیط واقعی مشاهده کنند و عملیات را بهبود بخشند.
ایمنی و آموزش پرسنل: واقعیت افزوده میتواند در آموزش ایمنی به کارکنان مؤثر باشد. با استفاده از واقعیت افزوده، میتوانند در محیطهای مجازی شبیهسازیشده، با شرایط خطرناک مواجه شوند و به صورت عملی تمرین کنند.
پشتیبانی فنی: در فرآیند پشتیبانی فنی و تعمیرات پیشبینیشده، واقعیت افزوده میتواند به نمایندگان فنی کمک کند تا اطلاعات فنی و دستورالعملها را بر روی تجهیزات به صورت مستقیم مشاهده کنند.
افزایش بهرهوری: با کاهش زمانهای توقف تولید و افزایش دقت عملیات، واقعیت افزوده میتواند بهبود بهرهوری و کارایی تولید در صنعت ایجاد کند.
گفتار پایانی
کاربردهای واقعیت افزوده در تولیدات و صنعت هنوز در حال گسترش و پیشرفت است و با تکامل فناوری، امکانات بیشتری برای بهبود فرآیندها و ارتقاء کارایی صنایع ارائه میشود. برای آموزش های بیشتر در حوزه تکنولوژی و آموزش های ارز دیجیتال میتوانید به آکادمی بیت پین به آدرس زیر مراجعه کنید.